Kamu İktisadi Teşebbüsleri ve Bağlı Ortaklıklarının 2017 Yılına Ait Genel Yatırım ve Finansman Programının Tespiti Hakkında Karar 28 Ekim 2016 tarihli ve 29871 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Bu kararda KİT personeline ilişkin çok önemli değişikliklere yer verilmiştir. Bu yazımızda yapılan değişikliklere yer vererek konuyu açıklamaya çalışacağız.

100 kişilik sınırlama 250 kişiye çıkarılmıştır

2016 yılı Finansman Kararnamesi'nin 5'inci maddesinin 4'üncü fıkrasında; "İlgili mevzuat ile kendisine genel aydınlatma bedellerinin tespitine yönelik denetim ve kontrol görevi verilen kamu teşebbüsleri, sadece bu alanda istihdam etmek kaydıyla, konu hakkında yeterli bilgi ve deneyime sahip teknik personeli, toplamda 100 kişiyi aşmayacak şekilde 4'üncü maddenin birinci fıkrası ile bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen sınırlamalar dışında istihdam edebilir" hükmüne yer verilmişti.

2017 yılı Finansman Kararnamesi'nin 5'inci maddesinin 4'üncü fıkrasında; "İlgili mevzuat ile kendisine rüzgar enerji santrali, güneş enerji santrali ile genel aydınlatma projelerinin onayı, geçici ve kesin kabulleri, genel aydınlatma bedellerinin tespitine yönelik denetim ve kontrol yetkisi, eski ve yeni dağıtım tesislerinin kamulaştırılması ve elektrik dağıtım şirketlerinin kısmi ve periyodik denetimi görevi verilen kamu teşebbüsleri, konu hakkında yeterli bilgi ve deneyime sahip teknik ve idari personeli, toplamda 250 kişiyi aşmayacak şekilde 4'üncü maddenin birinci fıkrası ile bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen sınırlamalar dışında istihdam edebilir" hükmüne yer verilmiştir. İki fıkra karşılaştırıldığında hem konu bazında hem de sınırlamalar dışında istihdam edilecek personel sayısı olarak önemli değişikliklerin yapıldığı görülecektir.

Sözlü sınav yapan kurum sayısı genişletildi

Mevcut uygulamada birçok kamu kurumu KPSS'den belirli puan alanlar arasından ayrıca sözlü sınav yaparak personel almaktadır. Sözlü uygulaması da gidererek yaygınlaşmaktadır. 2016 yılı Finansman Kararnamesi'nin 7'nci maddesinin 2'nci fıkrasında; "Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) Genel Müdürlüğünde Stajyer Hava Trafik Kontrolörü, Asistan Hava Trafik Kontrolörü ve Stajyer AIM Memuru pozisyonlarına yapılacak atamalarda, savunma sanayii alanında faaliyet gösteren teşebbüslerde AR-GE birimlerinde istihdam edilecek mühendis pozisyonlarına yapılacak atamalarda ve bağlı ortaklıkların Milli Tren projesinde ve yapımında görev alacak mühendis pozisyonlarına yapılacak atamalarda Kamu Görevlerine İlk Defa Atanacaklar İçin Yapılacak Sınavlar Hakkında Genel Yönetmelik hükümleri uygulanmaz" hükmüne yer verilmişti.

2017 yılı Finansman Kararnamesi'nin 7'nci maddesinin 2'nci fıkrasında ise; "Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) Genel Müdürlüğü'nde Stajyer Hava Trafik Kontrolörü, Asistan Hava Trafik Kontrolörü pozisyonlarına yapılacak atamalarda, Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü'nün taşra teşkilatı için ziraat mühendisi, veteriner hekim, tekniker ve teknisyen pozisyonlarına yapılacak atamalarda, savunma sanayii alanında faaliyet gösteren teşebbüslerde AR-GE birimlerinde istihdam edilecek mühendis pozisyonlarına yapılacak atamalarda ve bağlı ortaklıkların Milli Tren projesinde ve yapımında görev alacak mühendis pozisyonlarına yapılacak atamalarda ve Türkiye Taşkömürü Kurumu'nun taşra teşkilatının üretim ve elektromekanik işletme müdürlüklerinde mekanize kazı projelerinde görev alacak mühendis pozisyonlarına yapılacak atamalarda Kamu Görevlerine İlk Defa Atanacaklar İçin Yapılacak Sınavlar Hakkında Genel Yönetmelik hükümleri uygulanmaz" hükmüne yer verilmiştir.

Görüleceği üzere, son olarak Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü'nün taşra teşkilatı için ziraat mühendisi, veteriner hekim, tekniker ve teknisyen pozisyonlarına yapılacak atamalar için de sözlü sınav getirilmiştir. Her ne kadar taşra teşkilatı için alınacak personel için sözlü getirilmiş olsa da aynı unvandaki bütün personele sözlü sınav getirildiğini iddia etmek yanlış olmasa gerektir. Çünkü, ilerleyen zaman içerisinde taşra için alınan personel merkeze çekilecek ve doldur boşalt yöntemiyle aynı unvanlı personelin tamamı sözlüye tabi tutularak alınacaktır.

KİT'lerde sözlü sınavlar nasıl yapılmaktadır?

Genel olarak KİT'lere yapılacak atamalar ÖSYM tarafından KPSS puan üstünlüğü esas alınarak doğrudan yerleştirme şeklinde yapılmaktadır. Ancak, yukarıda belirtilen kurumlardaki bazı personeller için KPSS yanında ayrıca sözlü sınav yapılmaktadır.

Buna göre, ilgili teşebbüsler yukarıda belirtilen pozisyonlara atama yapmak için yürürlükteki mevzuata uygun olarak açıktan atama izni alınmış pozisyonların sayısı ve unvanı ile genel mevzuattaki ve kendi mevzuatındaki koşulları, Kamu Personel Seçme Sınavı (KPSS) taban puanını, Resmi Gazete ile Türkiye genelinde yayımlanan tirajı en yüksek ilk beş gazetenin en az ikisinde ilan vermek suretiyle adaylara duyurulmaktadır.

KPSS sonuçlarına göre belirlenen adaylardan, açıktan atama izni alınmış pozisyon kontenjanının en fazla 20 katı kadar aday ilgili teşebbüs tarafından yazılı sınava çağrılmaktadır. Yazılı sınava çağrılan adaylar arasından seçme işlemi ilgili teşebbüsçe 399 sayılı KHK'nin 8'inci maddesine göre gerçekleştirilmektedir. 399 sayılı KHK'nin Sınav başlıklı 8 inci maddesinde ise, sözleşmeli personelin, iş gereklerine uygun olarak yarışma ve yeterlik veya sadece yeterlik sınavına tabi tutulmak suretiyle işe alınacağı ifadesine yer verilmiştir. Görüleceği üzere, KPSS puanı yeterli olanlar, doğrudan sözlü sınava çağrılabilecektir.

KİT'lerde sözlü sınav önce hangi kurumda ve nasıl başladı?

Sözlü sınav ilk defa, Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) Genel Müdürlüğü'nde Stajyer Hava Trafik Kontrolörü, Asistan Hava Trafik Kontrolörü ve Stajyer AIM Memuru pozisyonlarına yapılacak atamalarda başlamıştır. 12/10/2009 tarihli ve 2009/15514 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile kabul edilen 2010 yılına ait Genel Yatırım ve Finansman Programı'nda bu düzenlemeye yer verilmiş daha sonraki yıllarda da genişleyerek devam etmiştir.

Daha önceki yıllarda KPSS sonuçlarına göre ÖSYM tarafından puan üstünlüğüne göre yerleştirme yapılıyordu. Bazı unvanlar için doğrudan yerleştirmenin uygulamada ortaya çıkardığı mahzurlar neticesinde KPSS'ye ilaveten sözlü sınav getirilmiştir. Görüleceği üzere, zaman ilerledikçe sözlü sınav yaygınlaşmaya başlamıştır. Bakalım bu işin sonu nerede sona erecek?